bank account New rules आजच्या डिजिटल युगामध्ये बँक खाते हे प्रत्येक व्यक्तीच्या आर्थिक जीवनाचा अविभाज्य भाग बनले आहे. अनेक लोक आपल्या दैनंदिन व्यवहारांसाठी आणि बचतीसाठी बँक खात्यांचा वापर करतात. मात्र, या बँक खात्यांशी संबंधित काही महत्त्वाचे नियम आणि मर्यादा आहेत, ज्यांची माहिती प्रत्येक खातेधारकाला असणे आवश्यक आहे.
सर्वप्रथम, आपण बचत खात्यातील रकमेच्या मर्यादांबद्दल जाणून घेऊ. बँक खात्यामध्ये किती रक्कम ठेवावी याबाबत अनेकांच्या मनात प्रश्न असतात. विशेषतः, जेव्हा मोठी रक्कम जमा करायची असते, तेव्हा काय नियम पाळावे लागतील याची माहिती असणे महत्त्वाचे आहे. सरकारने या संदर्भात काही स्पष्ट मार्गदर्शक तत्त्वे निश्चित केली आहेत.
दहा लाख रुपयांची महत्त्वाची मर्यादा: बँक खात्यामध्ये दहा लाख रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम जमा केल्यास, बँकांना त्याची माहिती कर विभागाला द्यावी लागते. या रकमेच्या पुढील व्यवहारांवर बँका बारकाईने लक्ष ठेवतात. एका आर्थिक वर्षात जर एखाद्या खात्यात दहा लाख रुपयांपेक्षा अधिक रक्कम जमा झाली, तर आयकर विभागाकडून संबंधित व्यक्तीला नोटीस पाठवली जाऊ शकते.
व्याज आणि टीडीएस: बचत खात्यातील व्याजावर देखील काही नियम लागू होतात. जर वार्षिक व्याजाची रक्कम 4,000 रुपयांपेक्षा जास्त असेल, तर त्यावर 10% टीडीएस (Tax Deducted at Source) कपात केला जातो. मात्र, ज्येष्ठ नागरिकांसाठी याबाबत विशेष सवलत आहे. ते एक वर्षासाठी 50,000 रुपयांपर्यंतच्या व्याजावर कोणताही कर भरण्यापासून मुक्त असतात.
वारंवार होणाऱ्या व्यवहारांवर लक्ष: एका महिन्यात तीनपेक्षा जास्त वेळा मोठ्या रकमेचे व्यवहार केल्यास, बँका त्याकडे विशेष लक्ष देतात. अशा व्यवहारांवर बँका अतिरिक्त कर कपात करू शकतात. हा नियम प्रत्येक बँकेनुसार वेगळा असू शकतो, त्यामुळे आपल्या बँकेचे विशिष्ट नियम जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
आयकर रिटर्न फाईल करण्याचे महत्त्व: जर तुम्ही तुमच्या खात्यात मोठी रक्कम ठेवत असाल, तर आयकर रिटर्न (ITR) फाईल करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. यामुळे तुम्ही कायदेशीर चौकटीत राहता आणि अनावश्यक कर आणि दंड टाळू शकता. आयकर रिटर्न न भरल्यास, आयकर विभागाकडून चौकशी होऊ शकते आणि दंडात्मक कारवाई होऊ शकते.
डिजिटल व्यवहारांचे महत्त्व: आजच्या काळात ऑनलाइन बँकिंग आणि डिजिटल पेमेंट्सचे महत्त्व वाढले आहे. या व्यवहारांमध्ये पारदर्शकता असते आणि त्यांची नोंद स्वयंचलितपणे होते. मात्र, याचाच अर्थ असा की प्रत्येक व्यवहाराची माहिती सहज उपलब्ध होते आणि कर विभागाला देखील या व्यवहारांवर लक्ष ठेवणे सोपे जाते.
सुरक्षित बँकिंगसाठी सूचना:
- नियमित आयकर रिटर्न फाईल करा
- मोठ्या रकमेच्या व्यवहारांची योग्य नोंद ठेवा
- व्याज उत्पन्नाचे योग्य नियोजन करा
- बँकेच्या विशिष्ट नियमांची माहिती ठेवा
- आवश्यक असल्यास वित्तीय सल्लागाराचा सल्ला घ्या
बँक खात्यातील व्यवहार हे आपल्या आर्थिक जीवनाचा महत्त्वाचा भाग आहेत. या व्यवहारांमध्ये पारदर्शकता ठेवणे आणि नियमांचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे. योग्य नियोजन केल्यास, अनावश्यक कर आणि दंड टाळता येतो आणि आपले आर्थिक व्यवहार सुरळीत चालू शकतात. त्यामुळे प्रत्येक खातेधारकाने या नियमांची माहिती ठेवणे आणि त्यांचे पालन करणे आवश्यक आहे.
सर्वसामान्य नागरिकांनी लक्षात ठेवावे की बचत खाते हे दैनंदिन व्यवहार आणि बचतीसाठी आहे. मोठ्या रकमांसाठी विविध गुंतवणूक पर्याय उपलब्ध आहेत. योग्य आर्थिक नियोजन आणि सल्ल्याने आपण आपले पैसे सुरक्षित आणि कायदेशीररीत्या व्यवस्थापित करू शकतो.