Turi price महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी तूर हे एक महत्त्वाचे पीक आहे. गेल्या काही वर्षांमध्ये तुरीच्या उत्पादन आणि बाजारभावामध्ये मोठी चढउतार पाहायला मिळत आहे. या पार्श्वभूमीवर तुरीच्या सद्यस्थितीचा आणि भविष्यातील संभाव्य वाटचालीचा आढावा घेऊयात.
सद्यस्थितीतील बाजारभाव
सध्या बाजारात तुरीला मिळणारा भाव शेतकऱ्यांसाठी सकारात्मक चित्र रेखाटत आहे. सरकारने निश्चित केलेली किमान आधारभूत किंमत ७०५० रुपये प्रतिक्विंटल असताना, बाजारात त्यापेक्षा जास्त भाव मिळत आहेत. विविध कृषी उत्पन्न बाजार समित्यांमध्ये तुरीला मिळणारे भाव पुढीलप्रमाणे आहेत:
- अकोला कृषी उत्पन्न बाजार समितीत सर्वाधिक दहा हजार रुपयांपर्यंत भाव
- अमरावती कृषी उत्पन्न बाजार समितीत ९०४० रुपये
- खामगाव कृषी उत्पन्न बाजार समितीत सरासरी ९०७४ रुपये
- लातूर बाजार समितीत ८००४ रुपये
- हिंगणघाट कृषी उत्पन्न बाजार समितीत ८०५० रुपये
उत्पादनाची स्थिती
भारत सरकारच्या आकडेवारीनुसार देशातील तुरीच्या उत्पादनात गेल्या काही वर्षांत चढउतार दिसून येत आहे:
- २०२१-२२ मध्ये ४२.२ लाख टन
- २०२२-२३ मध्ये ३३.१२ लाख टन
- २०२३-२४ मध्ये सरासरी उत्पादन
महाराष्ट्रातील स्थिती पाहता:
- २०२१ मध्ये १६.५ लाख टन
- २०२३-२४ मध्ये १०.१ लाख टन
२०२१-२२ च्या तुलनेत २०२३-२४ मध्ये महाराष्ट्रातील उत्पादन कमी झाले आहे. मात्र २०२२ मध्ये उत्पादनात वाढ नोंदवली गेली.
आयात-निर्यात धोरण
तुरीच्या आयात-निर्यात धोरणाचा बाजारभावावर महत्त्वाचा प्रभाव पडतो. आकडेवारीनुसार:
- २०२०-२१ मध्ये १.८७ लाख टन निर्यात
- २०२१-२२ मध्ये ३.५१ लाख टन निर्यात
- २०२२-२३ मध्ये ८.९४ लाख टन आयात
- २०२०-२१ मध्ये ४.४२ लाख टन आयात
विशेषज्ञांच्या मते, २०२१ आणि २०२३ मध्ये तुरीची आयात सर्वाधिक पातळीवर पोहोचली.
भविष्यातील संभाव्य स्थिती
अभ्यासकांच्या मते, चालू वर्षात शेतकऱ्यांना तुरीसाठी सरासरी ९००० ते १०००० रुपयांपर्यंत भाव मिळण्याची शक्यता आहे. यामागील कारणे:
१. बाजारातील मागणी-पुरवठ्याचे संतुलन २. आयात-निर्यात धोरणाचा प्रभाव ३. स्थानिक उत्पादनातील घट ४. तुरीचे वाढते महत्त्व
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
१. नियमितपणे बाजारभावाच्या अद्ययावत माहितीचे निरीक्षण करावे २. विक्रीसाठी योग्य वेळेची निवड करावी ३. स्थानिक बाजार समित्यांमधील दरांची तुलना करावी ४. गुणवत्तापूर्ण उत्पादनावर भर द्यावा
यंदाच्या वर्षात तुरीचे उत्पादन महाराष्ट्रात चांगले होण्याचा अंदाज आहे. सध्याच्या बाजारभावाची स्थिती पाहता, तूर उत्पादक शेतकऱ्यांना ९००० ते १०००० रुपयांदरम्यान भाव मिळण्याची शक्यता आहे. ही स्थिती शेतकऱ्यांसाठी आर्थिकदृष्ट्या फायदेशीर ठरू शकते.
तुरीच्या बाजारातील सद्यस्थिती आणि भविष्यातील संभाव्य वाटचाल पाहता, शेतकऱ्यांसाठी सकारात्मक चित्र दिसत आहे. मात्र यासाठी बाजारातील बदलत्या परिस्थितीचे सूक्ष्म निरीक्षण आणि योग्य निर्णयक्षमता महत्त्वाची ठरणार आहे. शेतकऱ्यांनी गुणवत्तापूर्ण उत्पादन आणि योग्य विक्री धोरणावर लक्ष केंद्रित केल्यास, निश्चितच चांगला आर्थिक फायदा मिळवू शकतील.